اوْلوم‌لا اؤلوم آراسی

اوْغلان آیاغا قالخدی، گؤزونه گؤرونن قارالتی‌نین قارشی‌سیندا دایاندی.

«نئجه اوْلور اوْلسون، من بوُ ایشی بیتیره‌جه‌یم، سندن آیریلاجاغام!»

بیر آز گؤزله‌دی، قارشی‌سینداکی قارالتی هئچ نه دئمه‌دی.

«هه، دئیه‌سن، دئمه‌یه سؤزون یوْخ! اؤزون ده سۇچلو اوْلدوغونو مندن داها یاخشی بیلیرسن.»

پنجره‌نین آرخاسینا گئچدی، ائشییه باخدی، قارانلیق ایدی، کۆچه‌ده یالنیز پاخلا-چۇغوندور ساتان کیشی وار ایدی، هامی ائوینه چکیلمیشدی.

بیر سیقارئت آلیشدیردی، دریندن سوْموروب تۆستوسونو هیرس‌له پنجره‌نین شۆشه‌سینه پیله‌دی، تۆستو شۆشه‌یه دییب اوْنون اۆزونه ساری قاییتدی، پنجره اوْغلانین بوُ ایشینی جاوابسیز قوْیماق ایسته‌مه‌دی.

کۆچه‌ده‌کی پاخلا-چۇغوندور ساتان یاشلی کیشی‌نین یانیندا چۇغوندور یئمه‌یی چوْخ ایسته‌ییردی، آنجاق ایندی‌یه‌جن گئدیب یئمه‌میشدی، کئفی‌نین کؤک اوْلدوغو گۆنو گؤزله‌ییردی.

بوُ سوْن آیلاردا داریخماسی لاپ چوْخالمیشدی، بۆتون ایشلرینی یاریم‌چیق گؤروردو، حتا نئچه دؤنه درسی ده یاریم قوْیوب بیلیم‌یوردونو بۇراخماغی دۆشونموشدو، آنجاق آتا-آناسیندان چکیندی‌یینه گؤره بوُ ایشدن هله‌لیک واز گئچمیشدی. یاخین یوْلداشلاریندان بیری بیلدیر درسی بۇراخمیشدی.

آرخاسی اوْتاغا ساری، ائشییه باخا-باخا یئنیدن دانیشماغا باشلادی.

«هه، بایاقدان سۇسوبسان، هئچ نه دئمک ایسته‌میرسن؟!»

چیینی اۆستوندن اوْتاغین ایچینه باخدی، آلاقارانلیق ایدی، گؤزو اوْراداکینی یاخشی سئچمیردی.

«سنی گؤرمه‌ییم دئیه گئدیب اوْ قارانلیق یئرده گیزلَنمیسن، یاخشی ایش گؤروبسن، من سنین یئرینده اوْلسایدیم، اۇتاندیغیمدان اؤلردیم. آدام دا بیری‌نین گۆنونو بوُ قدَر قارالدار؟!»

یئنیدن ائشییه باخدی، پاخلا-چۇغوندور ساتان کیشی هله ده اوْرادایدی، قاباغیندا بیر ماشین ساخلادی، بیر کیشی ائنیب بیر آز پاخلا آلدی، سوْنرا ماشینا مینیب گئتدی، پاخلا کیشی‌نین الینده بۇغلانیردی.

اوْغلانین قارنی قۇرولدادی، بیردن یادینا دۆشدو، سحردن هئچ نه یئمه‌میشدی. سحر چاغی یۇخودان اوْیاناندا ایلک اؤنجه آج قارنینا بیر سیقارئت چکمیشدی، سوْنرا چایدانی قایناماغا قوْیموشدو، قلیان‌آلتی یئمک ایسته‌میشدی، آنجاق ائوده چؤرک اوْلمادیغینا گؤره واز گئچمیشدی. سوْنرا قۇرو چایا دؤشَنمیشدی، بیر نئچه چای و سیقارئت‌له قلیان‌آلتینی سوْووشدورموشدو. گۆن‌اورتایا دا دۆنَندن قالمیش بیسکویتدن بیر دیش یئمیشدی، آرتیغینی گؤیلو چکمه‌میشدی.

دۇوارداکی ساعاتا باخدی، گئجه یاری‌سینا قؽرخ دقیقه قالیردی، بیر آزدان واختی بیته‌جکدی، اوْن ایکی‌یه‌جن هر نه‌یی چؤزمه‌لی، بوُ قرارسیزلیغینا، روح دیدرگین‌لی‌یینه سوْن قوْیمالی‌یدی. بوُ وضعیتدن یارانمیش یوْرغونلوق اوْنو یؽخماقدایدی.
پنجره‌نین قاباغیندا دایانماقدان یوْرولدو، الینده‌کی سیقارئت کؤتویونو پنجره‌نین تاخچاسینداکی کۆل‌قابیدا سؤندوروب یاخینداکی اوْتوراجاقدا اوْتوردو.

«منه نه گلیب؟! نییه بوُ وضعیته دۆشموشم؟! بوُ فیکیر هارادان گلیب بئینیمه گیردی؟!» دئیه دۆشوندو.

آرخاسینی اوْتاغین ایچینه ساری چویرمیشدی، آرتیق اوْ یانا باخمیردی، اوْتاغین اوْ بؤلمه‌سینه باخماقدان قاچینیردی. ائوده اوْلاندا واختینی اوْتاغین اوْراسیندا گئچیرردی، یازی ماساسی، بیلگی‌سایار، بوْی گۆزگوسو اوْرادایدی.

آتا-آناسیندان آیریلاندان سوْنرا بوُ کیچیک آپارتمانی کیرالامیشدی، بیر یاندان درس اوْخویوب بیر یاندان دا ایشله‌ییردی. بوُ سوْن آیلاردا، داها چوْخ، یاتماق اۆچون ائوه گلیر، سحردن آخشاما ائوین اۆزونو گؤرموردو.

نئچه آی بۇندان قاباق اۇشاقلیق یوْلداشلاریندان بیری آتا-آناسی ایله دالاشیب، ائولریندن چؽخیب بۇنون یانیندا گلدی. روُحی وضعیتی دارماداغین ایدی، اوْن گۆنه یاخین اوْغلان‌گیلده قالدی. یوْلداشی تئز-تئز اؤزونو اؤلدورمکدن دانیشیردی، اوْغلان‌سا اوْنو بوُ فیکیردن داشیندیرماق ایسته‌ییردی، آنجاق اوْ ائله اؤز سؤزونو دئییردی. بیر گۆن یۇخودان اوْیاناندا اوْنون چؽخیب گئتدی‌یینی گؤردو، نئچه گۆندن سوْنرا دا اؤلوم خبرینی ائشیتدی، اؤزونو آساراق اؤلدورموشدو.

یوْلداشی‌نین اؤزونو اؤلدورمه‌سی اوْغلانی سارسیتدی، بیر نئچه گۆن اؤزونو یؽغیشدیرا بیلمه‌دی. سوْنرادان حالی بیر آز دۆزَلدی، آنجاق آرتیق قاباقکی آدام اوْلا بیلمه‌دی. ایشله‌دی‌یی شیرکتین باتماغا دوْغرو گئتمه‌سی و آختاریب یاخشی بیر ایش تاپا بیلمه‌مه‌سی احوالینی داها دا چوْخ پوْزدو.

اینتیحاری دۆشوندویونه گؤره یوْلداشینی قؽنایان اوْغلان آرتیق اؤزو اۇمودسوزلوغا قاپیلدی و یاواش-یاواش اینتیحاری دۆشونمه‌یه باشلادی. قارا-قارا دۆشونمک اوْنو آیری بیر آداما چئویردی. قاباقلار هردن‌بیر سیقارئت چکَن اوْغلان آرتیق گۆنده بیر قۇتو سیقارئت چکَن آداما چئوریلدی. بئله‌لیکله، گئتدیکجه اینتیحار ائتمیش یوْلداشینا بنزه‌مه‌یه باشلادی.

مۆستقیل بیر ائو قۇروب اؤز آیاغی اۆسته دۇرماغا قرار وئریب آتا-آناسیندان آیریلمیشدی. ایلک آیلاردا چتین‌لیک چکسه ده، وئردی‌یی قراردان دؤنمه‌دی، حتا سؽخینتی‌یا دۆشوب اۇمودونو ایتیرن تانیشلارینا، یوْلداشلارینا اۇمود قایناغی اوْلدو. آنجاق سوْنرادان ایش وضعیتی‌نین پیس‌لشمه‌سی، بوْرجا دۆشمه‌سی، اۇغورسوز بیر سئوگی ماجراسی یاشاماسی اوْنون گله‌جه‌یه باخیشینی قارالتماغا باشلادی.

یئنیدن آیاغا قالخدی، ائشییه باخدی، چۇغوندورچو کیشی اوْرادایدی هله، مۆشتری‌سی یوْخ ایدی. قاییدیب اوْتاغین آلاقارانلیق یئرینه ساری یئریدی.

«من بوُ گئجه هر نه‌یی بیریوْللوق قۇرتارمالی‌یام، اوْنون‌لا قارشیلاشمالی‌یام!»

قاپی‌یا ساری گئدیب اؽشیغی یاندیردی، یاواش-یاواش، تردّودلو آددیملارلا یئری‌ییب اوْتاغین اوْرتاسینداکی بوْی گۆزگوسونون قارشی‌سیندا دایاندی، گۆزگوده اؤزونو گؤرن کیمی دیکسینیب بیر آز گئری چکیلدی. بنیزی سوْلغون، ساچلاری داغینیق، اوْردو باتمیش ایدی. نئچه گۆن ایدی اؤزونه گۆزگوده تؤره‌لی-باشلی باخمامیشدی. قاباقلار تئز-تئز گۆزگونون اؤنونه گئچر، اؤزونه باشدان آیاغا باخاردی!

«هه، یاخشی، سنین‌له یوْلون سوْنونا گلیب چاتدیق، یوْلداش! یا ایکیمیزدن بیری اؤلمه‌لی‌دیر، یا دا آیریلمالی‌ییق، هره اؤز یوْلونا گئتمه‌لی‌دیر!»

ماسایا باخدی، سیقارئت قۇتوسویلا یۇخو حبی قۇتوسو یان-یانا دایانمیشدی. حب قۇتوسونو گؤتوردو، قاپاغینی آچیب ایچینه باخدی، رنگی قاچدی. اوْنو یئرینه قوْیوب سیقارئت قۇتوسونو گؤتوردو، ایچینده بیر گیله قالمیشدی، اوْنو آلیشدیردی، بیر قۇللاب وۇروب ماساداکی کۆل‌قابی‌یا قوْیدو، سیقارئتین تۆستوسو بۇرولا-بۇرولا تاوانا ساری یۆکسَلمه‌یه باشلادی.

یان ائودن بیردن اۇجا سسلر قالخدی، دئیه‌سن، کیشی ایله قادین ساواشیردی، دئییلَن سؤیوشلری اوْغلان آیدینجا ائشیده بیلیردی.

«ایتین قؽزی!»

«کؤپئی‌وْغلو!»
قۇلاغی سؤیوشلرین قالانینی سئچه بیلمه‌دی. اوْ بیری یانداکی ائودن اۇجا مۇسیقی سسی قوْوزاندی، سؤیوشلری باسدی. مۇسیقی‌نین بم یئرلرینده قؽشقیریقلار آنلاشیلماز شکیلده ائشیدیلیردی. بوُ ائوه داشینالی اوْ ائودن نئچه یوْل ساواشماق سسی گلمیشدی، آنجاق بوُ گئجه‌کی ساواشماق قاباقکیلاردان داها شیدّتلی‌یدی.

اوْغلان یئنیدن گۆزگوده اؤزونه باخدی، بوُ دؤنه داها آز دیکسیندی، یئنی بنیزینه بیر آز آلیشمیش کیمی گؤرونوردو.

مۇسیقی و داعوا-دالاش گۆرولتوسو بئینینده جینگیلده‌مه‌یه باشلادی، ایچینده‌کی سس‌له ائشیکده‌کی سسلر بیربیرینه قاریشدی. ایشیغی سؤندوردو، اللری‌یله قۇلاقلارینی قاپاتدی.

بیر آزدان مۇسیقی سسی آزالدی، اوْغلان ساواشان ار-آروادین سسینی یئنیدن ائشیده بیلدی، بیر یاندان دا اوْتاقداکی قارالتیدان گلَن سس اۇجالماغا باشلادی.

«بس سن اؤزونو اؤلدوره‌جکدین؟! نه اوْلدو؟!» قارالتی دئدی.

اوْغلان اوْ یان بوُ یانا باخدی، سسین صاحیبینی گؤرمه‌دی.

قادین قؽشقیرارق، «آرتیق سنین‌له یاشاماق ایسته‌میرم!» دئدی.

اوْغلان، «اؤزومو اؤلدورمک ایسته‌میرم! واز گئچدیم!» دئدی.

کیشی، «جهنمه کی، گوْرا کی! یاشاما!» دئیه‌رک قؽشقیردی.

«نییه واز گئچدین؟!»

«بوُ نئچه ایلده منیم گۆنومو گؤی اسکی‌یه تۇتدون!»

«سنه دخلی یوْخ‌دور، یاشاماغی سئویرم!»

«سن منه چوخ گۆن وئردین!»

«سن قوْرخاق‌سان، اؤزونو اؤلدوره بیلمزسن!»

«چؽخیب گئدیرم بوُ ائودن، آرتیق، بیر دقیقه ده بۇردا قالمارام!»

«من قوْرخاق دئییلم!»

«چؽخ گئت، سنی ساخلایان یوْخ‌دور!»

قاپی‌نین چؽرپیلما سسی قوْوزاندی، سوْنرادان دا شاپپیلدایان یئیین آددیملارلا پیلله‌لردن ائنین آدامین آیاق سسی ائشیدیلدی.

کیشی قاپینی آچیب پیلله‌لره ساری قؽشقیراراق، «بیر داها اۆزونو گؤرمک ایسته‌میرم، ایتیل!» دئییب قاپینی چؽرپدی.

یئنیدن قۇلاق باتیران مۇسیقی سسی یۆکسَلدی.
«قوْرخاق!» قارالتی دئدی.

«کس سسینی!» اوْغلان دئدی.

«سن اؤزونو اؤلدوره بیلمزسن!»

«یۇم آغیزینی!»

مۇسیقی سسی بیر آز دا اۇجالدی!

«قوْرخاق!»

اوْغلان بیردن کۆل‌قابینی گؤتوروب گۆزگویه چؽرپدی، بوْی گۆزگوسو شاققیلتی ایله سؽنیب یئره تؤکولدو.

بۆتون سسلر کسیلدی، سس‌سیزلیک چؤکدو. اوْغلان  اؽشیغی یاندیردی، باشینی دوْلاندیریب اوْتاغین هر یئرینه باخدی، کیمسه یوْخ ایدی. دۇوارداکی ساعات اوْن ایکی‌یه بئش دقیقه قالدیغینی گؤستَریردی. دؤنوب پنجره‌یه ساری گئتدی، ائشییه باخدی، چۇغوندورچو کیشی اوْرادایدی، اشیالارینی یؽغیشدیریردی، ائودن چؽخان قادینین بیر تاکسی‌یه مینیب گئتدی‌یینی ده گؤردو. پنجره‌نی آچیب دریندن نفس آلدی.
«عمی، چۇغوندوردان قالیب؟» دئیه‌رک پنجره‌دن چۇغوندورچو کیشی‌یه سسلَندی.
«هه، بیر آز قالیب، یئمک ایسته‌سن، تئز گل، گئدیرم،» دئیه‌رک جاواب وئردی یاشلی کیشی.

«دایان، ایندی گلدیم.»

اوْغلان یۇخو حبلرینی زیبیل‌قابی‌یا آتدی، سوْنرا پالتوسونو گؤتوروب ائودن چؽخدی.